Ditari i Gjergj Kastriotit

Një vit jetë nga ditari i Dragoit të Arbërit

12 Shtator, 1465, Duke Ecur Mes Rrënojave të një Katundi të Djegur nga Osmanët

12 Shtator, 1465, Duke Ecur Mes Rrënojave të një Katundi të Djegur nga Osmanët Pamja është zemërthyese. Shtëpi të djegura, ara të shkelura, kudo era e tymit dhe e vdekjes. Ky katund, dikur plot jetë e të qeshura fëmijësh, tani është vetëm një dëshmi e brutalitetit të armikut. Ndërsa ec mes rrënojave, duke folur me të mbijetuarit e paktë, zemra më mbushet me një përzierje zemërimi dhe vendosmërie. Kjo nuk mund të jetë e ardhmja e popullit tim! Nuk mund të jetojmë përgjithmonë nën kërcënimin e shkatërrimit, duke rindërtuar vetëm për të parë gjithçka të bëhet shkrumb e hi përsëri. Vizioni im për Arbërinë shkon përtej fitoreve ushtarake. Unë ëndërroj për një popull të begatë, të arsimuar, që gëzon frytet e punës së tij në paqe e siguri. Imagjinoj fshatarët tanë duke punuar tokat e tyre pjellore pa frikën se do t'ua grabisin të korrat. Duke përdorur vegla më të mira, teknika më të përparuara bujqësore, për të prodhuar më shumë ushqim për familjet e tyre dhe për treg. Imagjinoj blegtorët tanë duke kullotur tufat e tyre në malet tona të pasura, pa u shqetësuar nga sulmet e akxhinjve. Imagjinoj artizanët tanë nëpër qytete duke krijuar vepra të mrekullueshme – argjendarë, armëpunues, rrobaqepës, ndërtues – të njohur për mjeshtërinë e tyre jo vetëm në Arbëri, por edhe jashtë saj. Tregtia të lulëzojë, jo vetëm me mallra luksi për fisnikët, por edhe me gjëra të nevojshme për njerëzit e thjeshtë. Por mbi të gjitha, imagjinoj një popull të arsimuar. Dua që çdo fëmijë shqiptar të ketë mundësinë të mësojë shkrim e këndim. Të ngrihen shkolla në çdo qytet e katund, ku të mësohet jo vetëm katekizmi, por edhe historia jonë, gjuha jonë, matematika, shkencat natyrore. Një popull i arsimuar është një popull i fortë, i vështirë për t'u mashtruar apo për t'u nënshtruar. Njohuria është një armë po aq e fuqishme sa shpata. Dua të shoh të rinjtë tanë të talentuar të shkojnë të studiojnë në universitetet më të mira të Evropës, dhe pastaj të kthehen për të shërbyer vendin e tyre si mjekë, juristë, inxhinierë, mësues. Dua që Arbëria të ketë elitat e saj intelektuale, që të udhëheqin popullin drejt progresit dhe qytetërimit. Ky vizion mund të duket i largët, pothuajse i pamundur, duke parë gjendjen aktuale të vendit tonë. Por unë besoj se populli ynë e meriton këtë të ardhme. Ai ka treguar një qëndresë të jashtëzakonshme, një vitalitet të pashoq. Nëse arrijmë të sigurojmë paqen dhe lirinë, jam i bindur se Arbëria do të lulëzojë. Ndërsa largohem nga ky katund i shkatërruar, zotohem se do të luftoj jo vetëm për të mbrojtur popullin tim nga shpata e armikut, por edhe për t'i dhënë atij mundësinë për një jetë më të mirë, më të dinjitetshme, më të begatë. Lufta jonë është për mbijetesë, por edhe për një të ardhme ku fjalët "arsim" dhe "begati" të mos jenë thjesht ëndrra të paarritshme. Hiri i këtyre rrënojave do të bëhet themeli i një Arbërie të re. Gjergji, Mbrojtësi dhe Ndërtuesi.